Verlies van vetvrije massa bij gewichtsverlies leidt tot gewichtstoename op lange termijn

Aanzienlijk gewichtsverlies kan spectaculair zijn op korte termijn, maar de langetermijneffecten zijn vaak teleurstellend. Bij de aanpak van obesitas blijft gewichtstoename na het afslanken een uitdaging.
3 januari 2023 in
De jongste tijd is er meer en meer aandacht voor de functionele rol van vetvrije massa, dit is het deel van het lichaam dat voornamelijk uit spieren, vocht en botten bestaat. Zo wordt het idee naar voor geschoven dat vetvrije massa de energie-inname rechtstreeks kan beïnvloeden via feedbacksignalen tussen de vetvrije massa en de hersendelen die betrokken zijn bij de controle van honger en verzadiging. Onrechtstreeks heeft de vetvrije massa invloed op het verbruik van energie, zowel in rust als bij inspanningen. Eenvoudiger gezegd: als je bij een afslankingskuur veel spiermassa verliest, krijg je later meer honger en verbruik je minder energie (calorieën).

De vraag is of je gewichtstoename op lange termijn kunt tegengaan of beperken door ervoor te zorgen dat het verlies van vetvrije massa tijdens de afslankingsperiode minimaal is.  

Het antwoord op die vraag vinden we in een studie, waarbij 141 vrouwen betrokken waren. De vrouwen, met een gemiddelde leeftijd van 35 jaar, leidden een zittend leven en hadden een BMI van 28. Ze volgden een jaar lang een dieet van 800 kcal tot hun BMI lager was dan 25. De deelnemers werden willekeurig ingedeeld in drie groepen: één groep volgde enkel het dieet, een tweede groep volgde het dieet en deed driemaal per week uithoudingstraining, een derde groep combineerde het dieet met krachttraining driemaal per week. Gemiddeld vielen de vrouwen 12,1 kilo af (11,6 kilo vet en 0,5 tot 1,6 kg vetvrije massa), maar na een jaar waren ze gemiddeld 6 kilo bijgekomen. 95 procent van alle deelnemers waren na een jaar weer bijgekomen.  

Er was een duidelijk verband tussen de hoeveelheid vetvrije massa die de vrouwen verloren en de gewichtstoename na een jaar: hoe groter het verlies aan vetvrije massa, hoe groter de gewichtstoename op lange termijn. De vrouwen die vetvrije massa verloren tijdens het gewichtsverlies, zagen hun gewicht met 20 procent méér toenemen in het jaar na het dieet dan de vrouwen die geen vetvrije massa verloren. Zoals te verwachten was, verloren de vrouwen die zich beperkten tot het dieet het meeste vetvrije massa. Degenen die krachttraining deden verloren geen vetvrije massa. 

Deze onderzoeksresultaten bewijzen nogmaals dat het belangrijk is om de spiermassa tijdens een periode van gewichtsverlies te behouden en zelfs te verhogen en dat een dieet gecombineerd met krachttraining sterk aanbevolen is als je gewichtstoename op lange termijn wil vermijden.

Download PDF
Deel DIT ARTIKEL
ARCHIEVEN